“Hoe maak je dat nu, die zeep?” Die vraag komt bijna altijd als ik iemand vertel over mijn prettig gestoorde verslaving. Dan kan ik een college gaan geven, waar iemand waarschijnlijk niet op zit te wachten. “Oh, gewoon olieën en vetten en loog en dan krijg je zeep.” Meestal is dat genoeg. Voor wie toch nieuwsgierig is, beschrijf ik het hier iets uitgebreider.

Hobbymatig zeepmaken gebeurt in veel gevallen met gietzeep (glycerinezeep). In het engels melt & pour, vandaar dat je soms de afkorting MP aantreft. MP is een kant en klaar mengsel van glycerine met een aantal chemische componenten die toegelaten zijn voor cosmetica. Mijns inziens is het geen zeep! Meer een combinatie van schoonmaak- en schuimmiddelen. Neemt niet weg dat er de meest prachtige creaties mee worden gemaakt! Heel sporadisch gebruik ik het wel eens. Voor een kleine decoratie, zoals op de zoutzeep. Smelten, geur en kleur toevoegen en gieten. Lijkt simpel. Is het niet, want er zijn nog een aantal factoren om rekening mee te houden. Maar geur en kleur gedragen zich wel veel voorspelbaarder dan in ambachtelijke zeep.

Ambachtelijke zeep. Ja, dat is de term die meestal wordt gegeven door op kleine schaal geproduceerde zeep van olieén, vetten en loog. Het loog is gemaakt van water en natriumhydroxide en/of kaliumhydroxide. Na enige tijd goed mixen zorgt dit mengsel voor het natuurlijke verzepingsproces. En als je maar lang genoeg wacht wordt het vanzelf zeep!

Een HP met SM

Er zijn nog een paar manieren om het verzepingsproces een handje te helpen. Doe je verder niets, maar je giet het in een mal, dan noemen we dat Cold Process, CP. Je kunt het daarna ook warm maken en een tijdje op een vast aantal graden houden en dat noemen we Hot Process oftewel HP. In de zeepmakerswereld is een HP met SM dus niet een Harde Politiefilm met een Spannend Moment. Maar wel bewerkt met de StaafMixer en Hot Process afgemaakt!

Er zijn manieren die liggen tussen CP en HP in en dat zijn handigheidjes van gevorderde zeepmakers. HP zorgt er wel voor dat het verzepingsproces veel sneller verloopt. De zeep is in principe meteen na afkoelen klaar en al het loog is verwerkt en daar is niets meer van terug te vinden. Voor de verkoop laten we de zeep veiligheidshalve nog zo’n drie weken narijpen, wat ook de kwaliteit en de geur en kleur vaak nog ten goede komt.

Rijping

Zeep die CP is gemaakt heeft een lange rijpingstijd nodig, omdat het verzepingsproces op een heel natuurlijke manier, maar wel er traag verloopt. Ook het water heeft veel langere tijd nodig om uit de zeep te verdampen. Er zijn zeepmakers die alleen CP maken omdat de structuur doorgaans veel fijner is.

Dit is ambachtelijke zeep. Helemaal from scratch gemaakt. Vandaar dat zeep, gemaakt van gietzeep, meestal niet het predikaat ambachtelijk mee krijgt, maar wel handgemaakt. Prima!

ambachtelijk Cold Process CP handgemaakt Hot Process HP loog mevrouw soapz NaOH soap Staafmixer verslavend zeep Zeeptrivia